ശബ്ദമില്ലാത്തവരുടെ ശബ്ദം. വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിനെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജന്മവാർഷികത്തിൽ അനുസ്മരിക്കുന്നു:

പി.ആർ. മനോജ്

ഇന്ന്, ജൂലൈ 5 ന്, ബഷീർ ദിനം ആഘോഷിക്കുമ്പോൾ, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളുടെ ഹൃദയങ്ങളിൽ ഇപ്പോഴും പ്രതിധ്വനിക്കുന്ന ഒരു വിപ്ലവകാരിയെയും സ്വപ്നജീവിയെയും മനുഷ്യസ്‌നേഹിയെയും നാം ആദരിക്കുന്ന ഒരു എഴുത്തുകാരനെ മാത്രമല്ല നമ്മൾ ഓർക്കുന്നത്.

ഇന്ത്യൻ സാഹിത്യത്തിന്റെ മഹത്തായ നാടകവേദിയിൽ, യാഥാർത്ഥ്യത്തിന്റെ അസംസ്കൃതത, ആവിഷ്കാരത്തിന്റെ ലാളിത്യം, മനുഷ്യ വികാരത്തിന്റെ ആഴം എന്നിവയാൽ മലയാള സാഹിത്യത്തിന്റെ ആത്മാവിനെ തന്നെ പരിവർത്തനം ചെയ്ത വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീറിന്റെ ശബ്ദങ്ങൾ പോലെ ആഴത്തിൽ പ്രതിധ്വനിക്കുന്ന ശബ്ദങ്ങൾ വളരെ കുറവാണ്.

പേനയ്ക്ക് പിന്നിലെ മനുഷ്യൻ

1908-ൽ കേരളത്തിലെ തലയോലപ്പറമ്പ് എന്ന ഗ്രാമത്തിൽ വൈക്കം താലൂക്കിൽ ജനിച്ച ബഷീർ സാഹിത്യ ആഡംബരത്തിലോ ഉന്നത പദവികളിലോ ജനിച്ചില്ല. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജീവിതം അലഞ്ഞുതിരിയലുകളുടെ ഒരു ചുഴലിക്കാറ്റായിരുന്നു - അദ്ദേഹം ഒരു പാചകക്കാരനായും, പത്ര വിൽപ്പനക്കാരനായും, തയ്യൽക്കാരനായും, കാവൽക്കാരനായും, സ്വാതന്ത്ര്യ സമര സേനാനിയായും ജോലി ചെയ്തു. ഓരോ തൊഴിലും, കണ്ടുമുട്ടിയ ഓരോ മുഖവും, തുറന്ന ആകാശത്തിന് കീഴിൽ ചെലവഴിച്ച ഓരോ രാത്രിയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേനയെ രൂപപ്പെടുത്തി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥകൾ ഉദിച്ചത് ദന്തഗോപുരങ്ങളിൽ നിന്നല്ല, മറിച്ച് റെയിൽവേ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളുടെ പൊടിയിൽ നിന്നല്ല, ജയിലുകളുടെ നിശബ്ദതയിൽ നിന്നായിരുന്നു, തെരുവുകളുടെ പിറുപിറുപ്പിൽ നിന്നായിരുന്നു.

തന്റെ സമകാലികരിൽ പലരെയും പോലെ, ബഷീർ അവാർഡുകൾക്കോ കൈയ്യടികൾക്കോ വേണ്ടി എഴുതിയില്ല. ആത്മാവ് അത് ആവശ്യപ്പെട്ടതുകൊണ്ടാണ് അദ്ദേഹം എഴുതിയത്. വരേണ്യവർഗം അദ്ദേഹത്തെ അവഗണിച്ചെങ്കിലും അസാധാരണമായ കാരുണ്യത്തോടെ ബഷീർ ആഘോഷിച്ച യാചകർ, ഭ്രാന്തന്മാർ, പ്രേമികൾ, വിപ്ലവകാരികൾ എന്നിവയെക്കുറിച്ച് അദ്ദേഹം അഹോരാത്രം എഴുതി.

സാധാരണക്കാർക്കുള്ള സാഹിത്യം

ബഷീറിന്റെ ഭാഷ വിപ്ലവകരമായിരുന്നു, അത് ജനങ്ങളുടെ സംസാരഭാഷയായിരുന്നു, അക്കാദമിക് കാഠിന്യമോ കൃത്രിമത്വമോ ഇല്ലാതെ യാണ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ തൂലിക ചലിപ്പിച്ചത്. അദ്ദേഹം തന്റെ കാലത്തെ സാഹിത്യ മാനദണ്ഡങ്ങളിൽ നിന്ന് മാറി വായനക്കാരോട് നേരിട്ട് സംസാരിച്ചു, കഥപറച്ചിലിൽ ഒരു പുതിയ താളം, ശൈലി തന്നെ സൃഷ്ടിച്ചു. ബാല്യകാലസഖി (ബാല്യകാല സഖി), പാത്തുമ്മയുടെ ആട്, ന്റുപ്പൂപ്പാക്കൊരാനേണ്ടാർന്ന്, മതിലുകൾ തുടങ്ങിയ അദ്ദേഹത്തിന്റെ ക്ലാസിക്കുകൾ കഥകളേക്കാൾ ഉപരിയാണ്, അവ വൈകാരിക അനുഭവങ്ങളാണ്.

അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥാപാത്രങ്ങൾ മറക്കാനാവാത്തവരായിരുന്നു, കാരണം അവർ യഥാർത്ഥ പോരായ്മകളുള്ളവരും, പോരാടുന്നവരും, എന്നാൽ ആഴത്തിൽ മനുഷ്യത്വമുള്ളവരുമായിരുന്നു. സത്യം കെട്ടുകഥയേക്കാൾ മനോഹരമാണെന്ന് ബഷീർ വിശ്വസിച്ചു, ആ വിശ്വാസം അദ്ദേഹം എഴുതിയ ഓരോ വരികളിലും ജീവൻ പകരുന്നു.

ഒരു മാനവികവാദിയും സമാധാന പ്രവാചകനും സാഹിത്യ പ്രതിഭയ്ക്ക് അപ്പുറം, ബഷീർ ഒരു യഥാർത്ഥ മാനവികവാദിയായിരുന്നു. മതങ്ങൾക്കതീതമായ സ്നേഹം, ലിംഗസമത്വം, മാനസികാരോഗ്യ അവബോധം, സാമൂഹിക നീതി എന്നിവ വ്യാപകമായി ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്നതിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ അദ്ദേഹം അവയ്ക്കുവേണ്ടി നിലകൊണ്ടു. ജാതി, വർഗ, സാമുദായിക വേർതിരിവുകൾ മൂലം തകർന്ന ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ, മതാന്തര സ്നേഹത്തെക്കുറിച്ചും, ഭ്രാന്തിന്റെ അന്തസ്സിനെക്കുറിച്ചും, സഹാനുഭൂതിയുടെ രോഗശാന്തി ശക്തിയെക്കുറിച്ചും എഴുതാൻ അദ്ദേഹം ധൈര്യപ്പെട്ടു.

ഒരു ജയിലിന്റെ ചുവരുകൾക്കുള്ളിലെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ 'മതിലുകൾ' എന്ന നോവൽ, ഒരു മതിൽ കൊണ്ട് വേർപിരിഞ്ഞ രണ്ട് അദൃശ്യ പ്രണയികൾ തമ്മിലുള്ള കാലാതീതമായ പ്രണയകഥയാണ്. രാഷ്ട്രീയ, വൈകാരിക, ശാരീരിക തടസ്സങ്ങളെ മറികടക്കുന്ന പ്രണയത്തിന്റെ പ്രതീകമായി ഇത് തുടരുന്നു.

കാലത്തിനൊപ്പം വളരുന്ന ഒരു പൈതൃകം

വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ എന്നത് പാഠപുസ്തകങ്ങളിലെ വെറുമൊരു പേരല്ല; ഓരോ മലയാളി വീട്ടിലും, തന്റെ വാക്കുകളിലൂടെ ചിരിക്കുകയോ കരയുകയോ ജീവിതത്തെക്കുറിച്ച് ചിന്തിക്കുകയോ ചെയ്ത ഓരോ വായനക്കാരനിലും ജീവിക്കുന്ന ഒരു ആത്മാവാണ് അദ്ദേഹം. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥകൾ സിനിമകളായും നാടകങ്ങളായും പാഠപുസ്തകങ്ങളായും രൂപാന്തരപ്പെടുത്തുന്നത് തുടരുന്നു, എഴുത്തുകാരെയും ചിന്തകരെയും തലമുറകളായി സ്വാധീനിക്കുന്നു.

വേഗത്തിലുള്ള ഉള്ളടക്കത്തിന്റെയും, ക്ഷണികമായ ശ്രദ്ധാകേന്ദ്രങ്ങളുടെയും ഒരു യുഗത്തിൽ, ആധികാരികമായ കഥപറച്ചിലിന്റെയും, സമൂലമായ സത്യസന്ധതയുടെയും, എല്ലാറ്റിനുമുപരി, ദയയുടെയും ശക്തിയെക്കുറിച്ച് ബഷീർ നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു

ഇന്ന് നമുക്ക് അദ്ദേഹത്തെ ഓർക്കാം

ഈ ബഷീർ ദിനത്തിൽ, നമുക്ക് ഓർമ്മിക്കുന്നതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ ചെയ്യാം. നമുക്ക് അദ്ദേഹത്തെ വായിക്കാം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥകൾ വീണ്ടും സന്ദർശിക്കാം, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ചിന്തകൾ നമ്മുടെ ഉള്ളിൽ ആഴത്തിൽ എന്തെങ്കിലും ഉണർത്തട്ടെ. ഓരോ മനുഷ്യനും പറയാൻ യോഗ്യമായ ഒരു കഥയുണ്ടെന്നും, ലോകത്തിന് ഒരു സമയം ഒരു സത്യസന്ധമായ വാക്ക് മാറ്റാൻ കഴിയുമെന്നും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശബ്ദം നമ്മെ ഓർമ്മിപ്പിക്കട്ടെ.

"വിപ്ലവം കേട്ടതു ഞാൻ കേട്ടില്ല. പക്ഷേ വിപ്ലവകാരി ആയിരുന്നു ഞാൻ."

എഴുത്തുകാരനെ മാത്രമല്ല, കേരളത്തിന്റെ മനസ്സാക്ഷിയെയും നമുക്ക് ആഘോഷിക്കാം വൈക്കം മുഹമ്മദ് ബഷീർ.